جایگاه صنعت سبز در تولید تایرهای نوین

در دنیای کنونی هر روز شاهد تخریب بیش از پیش محیط‌زیست بر اثر اجرای انواع طرح‌ها و پروژه‌های توسعه‌ای مانند طرح‌های صنعتی، تولیدی و... هستیم؛ بنابراین اتخاذ سیاست‌ها و اجرای برنامه‌های اصلاحی در راستای بهبود، کاهش و گاه رفع آثار سوء چنین اقدام‌هایی الزامی است.

مشکلات آلودگی هوا، گرمایش زمین، تغییرات اقلیمی، خشکسالی و استفاده از انرژی برای انسان‌ها، اجتناب‌ناپذیر است و از آنجایی که جهان کنونی، جهان رقابت و ظهور فناوری‌های برتر و پیشرفت و تجارت است، هرگونه توسعه اقتصادی و اجتماعی بدون رویکرد راهبردی نسبت به محافظت و صیانت از محیط‌زیست، حیات انسان‌ها را با خطر جدی روبه‌رو خواهد کرد. بقای بشر در گرو همزیستی مسالمت‌آمیزش با طبیعت است. تدوین، برنامه‌ریزی و نهادینه کردن رابطه بخش صنعت با حفظ محیط‌زیست باید از اهداف و برنامه‌های هر سازمان صنعتی قرار بگیرد و پاسداری از محیط‌زیست در گرو رعایت ضوابط و استانداردهای زیست‌محیطی و حرکت به سوی سبز کردن صنعت باشد. علاوه‌بر اینها، نوآوری سبز باعث افزایش مزیت رقابتی شرکت‌ها می‌شود. پیاده‌سازی برنامه‌هایی در راستای نوآوری سبز برای شرکت‌ها و صنایع غیرسبز مانند شرکت‌های تایرسازی، چالشی بزرگ است زیرا این شرکت‌ها اغلب فاقد منابع و دانش فنی لازم برای گام نهادن در این مسیر هستند که باید آن را به‌دست آورند. نوآوری سبز با اصطلاح فرآیندها، اقدام‌ها، سیستم‌ها و محصولات تولیدی به توسعه پایدار و محافظت از محیط‌زیست کمک می‌کند. در ادبیات این نوآوری، واژه‌هایی مانند نوآوری زیست‌محیطی، نوآوری فناوری‌های دوستدار محیط‌زیست و فناوری‌های سبز مطرح می‌شود. شرکت‌های تایرسازی داخلی به‌نوعی جزو صنایع پایین‌دستی پتروشیمی هستند و از عقب‌ماندگی فناوری رنج می‌برند. این شرکت‌ها به‌دلایل گوناگون مانند تحریم‌ها، نبود مدیریت درست و کمبود نقدینگی، فاصله معنا‌داری با هم‌رده‌های خود در کشورهای پیشرفته پیدا کرده‌اند چراکه استفاده نکردن از فناوری روز و همچنین بهره‌بردن از تجهیزات و دستگاه‌های از رده خارج، هرچند نیروی انسانی متخصصی همراه داشته باشد، باعث شده انتقادهای بسیاری از اختلاف کیفیتی آنها نسبت به برندهای برتر جهان به گوش برسد. لاستیک‌های نخی و رادیال که در جهان تولید می‌شوند با توجه به فناوری روز صنعت پتروشیمی، هر روز پیشرفته‌تر و باکیفیت‌تر می‌شوند درحالی‌که استفاده از این فناوری‌ها در تولید تایرهای داخلی کمتر دیده می‌شود. تایر جزو ۷ طرح استراتژیک وزارت صنعت، معدن و تجارت است. تحت‌تاثیر فناوری ESBR مورد استفاده در صنعت تایر، محصولات این صنعت براساس استانداردهای کیفی و زیست‌محیطی بین‌الملل تولید می‌شود. تایر خودرو از دو بخش اصلی تشکیل شده است. نخستین بخش، حلقه اصلی تایر است که ۸۰درصد مواد اولیه در ساخت آن مورد استفاده قرار می‌گیرد و به آن PBR می‌گویند. بخش دوم رویه تایر است که از موادی به‌نام SBR ساخته و فقط ۲۰درصد تایر خودرو را شامل می‌شود. جالب است بدانیم این حجم از تولید، نقش بسزایی در ۳ عامل کاهش مصرف سوخت، افزایش ایمنی و کاهش آسیب به محیط‌زیست دارد. در ایران براساس آمار وزارت صنعت، معدن و تجارت تولید تایر براساس چشم‌انداز ۱۴۰۴ باید به ۷هزار تن در سال برسد که در این صورت استفاده از SBR یا همان رویه تایر به سالانه ۱۴۰۰تن خواهد رسید. در واقع تولید رویه تایر با روش نوآورانه جدید، به تولید تایرهای سبزی منتهی می‌شود که مشکل زیست‌محیطی کمتری دارند چراکه یکی از مشکلات صنعت تایر، بازیافت نشدن لاستیک‌های مستعملی است که با انباشته شدن در انبارها، مشکلات بسیاری را برای این صنعت ایجاد کرده است. مزیت‌های تولید تایر سبز در کشور عبارتند از کاهش و حذف مواد غیردوستدار محیط‌زیست در فرمولاسیون آمیزه‌های مصرفی، افزایش عمر مفید تایرها به میزان ۲۵ تا ۳۰درصد، کاهش وزن تایر که منجر به کاهش مصرف مواد اولیه از ۷ تا ۱۰درصد می‌شود، مقاومت غلتشی پایین‌تر(به میزان ۱۶درصد) که موجب کاهش مصرف سوخت خودرو به میزان ۲.۵درصد و به‌دنبال آن کاهش آلاینده‌های زیست‌محیطی ناشی از مصرف سوخت خودرو از جمله کاهش انتشار گاز۲ CO از اگزوز خودروها می‌شود، کاهش مصرف انرژی در تولید تایر و در نهایت کاهش حجم تایر‌های کارکرده(پسماندها) رها شده در طبیعت.

فیروزه عسگری / کارشناس بازار سرمایه